Kaasfondue, een winters, verwarmend gerecht uit Zwitserland

Winters en makkelijk

Kaasfondue is oorspronkelijk Zwitsers. Maar er zijn ook andere kazen te gebruiken dan Emmenthaler en Gruyère. En nog zo iets, in restaurants krijg je er vaak alleen maar brood bij. Saaaaai. Onderstaand recept gebruikt Gouda kazen, en behalve brood ook groenten om te dopen. Brood is vaak stokbrood, maar eigenlijk vind ik casinowit het lekkerst bij kaasfondue, grote blokjes, van twee dagen oud. En, beste mensen die geen witbrood eten omdat dat ongezond zou zijn, als je altijd volkorenbrood neemt, ga je heus niet dood van een keertje witbrood eten.

In mijn recept heb ik niet uit gemakzucht voor Nederlandse kazen gekozen, ik vind kaasfondue met Goudse kazen gewoon hartstikke lekker. Maar in essentie blijft het natuurlijk een Zwitsers gerecht. Dus gebruik vooral Gruyère, Emmenthaler of andere Zwitserse kazen als je de authentieke Zwitserse versie wilt bereiden. Op de Engelstalige Wikipedia staat een overzicht van Zwitserse kazen. Er is ook een dergelijke pagina in de Nederlandstalige Wikipedia, maar die is, zoals wel vaker het geval is, veel beperkter.

Voor vier personen. Als je met meer dan zes personen wilt fonduen, kun je beter meerdere fonduepannen bereiden. Het is anders zo’n drukte in de pan, en iedereen moet er wel makkelijk bij kunnen. Voorbereiding 25 minuten; bereiding 30 minuten.

350 gr belegen Goudse kaas
350 gr jong belegen Goudse kaas
2 eetl bloem
1 fles droge witte wijn (7 dl)
1 teen knoflook
½ dl cognac of brandy
witte peper, nootmuskaat en kruidnagelnaar smaak

Om te dopen (je hoeft niet alles te nemen, en je kunt ook je eigen ideeën volgen)
een half of heel casino wit, ongesneden, van twee dagen oud
1 kleine bloemkool in roosjes
500 gr broccoli
400 gr grote champignons
wat stengels bleekselderij
losse witlofblaadjes
aardappelkrieltjes, al dan niet in de schil
kersentomaatjes (voor de kleur, ik vind het niet de lekkerste doopgroente)

Voorbereiding

Snijd de ontkorste kazen in kleine blokjes, van een halve tot één centimeter. Doe ze in een schaal met de bloem, en schud tot de blokjes allemaal stoffig zijn. De bloem helpt bij het binden van de fondue. Gebruik liever geen geraspte kaas, die kan gaan klonteren waardoor het smelten onregelmatiger gaat.
Snijd de bloemkool in roosjes. De broccoli ook in roosjes snijden, maar je schilt ook de stelen, en die snijd je in dikke plakken. Die plakjes moeten geblancheerd worden. Blancheer bloemkoolroosjes. en broccoliroosjes als je dat wilt. Laat de champignons heel, borstel ze en blancheer ze.
Kook de krieltjes gaar, laat uitlekken en uitddampen.
Snijd het brood in blokjes. Laat de korst eraan bij de buitenste blokjes, dat is lekker.
Wrijf met de snijkanten van een gehalveerd knoflookteentje de kom voor de fondue goed in.

Bereiding

Verhit de wijn in een pannetje op het fornuis. Als er kleine luchtbelletjes op de bodem van de pan ontstaan, is de wijn warm genoeg. Giet deze in de kom voor de fondue. Zet de kom op een gelbrander, of gebruik een los kookplaatje op de laagste of één na laagste stand op tafel. Mijn ervaring is dat een rechaud met een theelichtje beslist niet genoeg warmte afgeeft om de kaasfondue aan tafel te bereiden. De wijn mag wel niet koken, maar moet warm genoeg blijven om de kaas te laten smelten. Als alle kaas is opgenomen, kan de hitte omlaag.
Begin met een eetlepel vol kaasblokjes in de wijn te doen, en roer met een houten lepel tot deze zijn opgelost. Doe dan pas de volgende portie erbij. Naarmate er meer kaas is opgelost, kun je ook meer blokjes tegelijk in de wijn doen. Blijf roeren, en doe steeds de volgende blokjes er pas bij als alles is opgelost. Als alle kaas is opgenomen, gaat er nog een scheut cognac in, en je maakt de fondue op smaak af met de specerijen. Je zult wel een half uurtje bezig zijn, maar dat is alleen maar gezellig, toch?

Serveren

Op tafel staan, behalve de kaasfondue, schalen met broodblokjes en groenten. Je kunt ook individuele borden opmaken. gebruik een gewone vork om te dopen, maar gebruik liefst een andere vork om vervolgens het gedoopte naar je mond te brengen. Dus je hebt een apart schoteltje nodig om van vork te wisselen. Of je moet lak hebben aan bacillen.

Variaties

Andere kazen, andere kruiden, andere groenten, ander brood, andere drank. Je kunt ook stukjes worst of ham gebruiken, of kleine knakworstjes. Doe dat alleen als er geen vegetariër meeëet.

Bovenstaand plaatje is uit Asterix en de Helvetiërs. Hier kunnen jullie de hele fonduescene zien, en er staan ook recepten met ontiegelijk veel variaties.