Meteen naar het recept Koekjes werden al in de late Middeleeuwen tijdens het banket (de afsluiting van de maaltijd) geserveerd bij wijn, en de Italianen begonnen hun maaltijd er zelfs mee, als je enkele menu’s van Bartolomeo Scappi (Opera, 1570, zie bibliografie) mag geloven. Een eeuw later serveert Bartolomeo Stefani nog steeds zoete gerechten bij…
amandel
Middeleeuwse appelmoes
Meteen naar het recept De gezondste appelmoes die er is! Appelmoes is net als erwtensoep en kruidkoek een overblijfsel uit middeleeuwse tijden. Het gerecht is altijd populair geweest, er zijn dan ook veel recepten van overgeleverd in alle talen, waaronder enkele heel bijzondere variaties op het thema ‘appelmoes’. Hieronder staat zo’n bijzonder recept, appelmoes met…
Gierstpudding uit Senegal
Als ik het goed zie op de kaart, is de hoofdstad van Senegal, Dakar, de meest westelijke stad van het Afrikaanse vasteland. Basisvoedsel van Senegal is gierst, rijst of fonio (Digitaria exilis en Digitaria iburua); vis is – logisch voor een land aan de Atlantische kust – een belangrijke eiwitleverancier. Het recept van vandaag is een traditioneel…
Groene asperges met amandelsaus
Totaal anders dan witte asperges in een botersausje. Heftig van kleur, en heftig van smaak. Kortom: Spaans. Het heet almendrados trigueros. Omdat dit gerecht zo uitgesproken van smaak is, zou ik de porties klein houden. Ik heb dit recept al decennia lang op mijn repertoire. Het kwam ooit uit een kookboek, maar ik kan het…
Vla van bitterkoekjens
Meteen naar het recept Een heerlijk recept uit de achttiende eeuw Vla is iets wat je in de supermarkt uit het koelvak haalt. Kijk je naar de ingrediënten dan zie je veel suiker en zetmeel, en geen eieren. Hoe anders was vla toch in de achttiende eeuw! Kijk naar het onderstaande recept, en vergeet even al…
Voor als je niet lekker bent
Op 16 november 2019 stond ik op het Foodie Festival in Amsterdam om mijn net verschenen boekje Het geheim van de keukenmeid te promoten. Ik wilde naast wat hapjes ook een drankje presenteren. Drankjes staan niet in Het geheim, maar deze ‘Zoete amandelmelk voor zieke menschen’ past er wel bij. Het recept staat in het…
Aubergines voor kardinalen
Meteen naar het recept Een jaar geleden publiceerde ik een recept voor gevulde aubergines uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Dit keer wederom gevulde aubergines, maar dan van 450 jaar geleden. Die kardinalen, dat was het publiek waarvoor Bartolomeo Scappi, de schrijver van het kookboek waaruit dit recept komt, kookte. Lees daar meer…
Valse vis
Meteen naar het recept Middeleeuws appelgebak voor de vastentijd De vastentijd Wat er op tafel kwam werd in de middeleeuwen sterk bepaald door de (katholieke) kerk. Iedere week was er minstens één dag, en soms zelfs drie of vier (afhankelijk van de streek en de tijd), waarop het eten van vlees was verboden. De vrijdag…
Basistechniek – Amandelmelk maken
Naar het overzicht van Tips & technieken Amandelmelk wordt door sommige mensen met een lactose-intolerantie gebruikt als vervanging van melk van koe, geit of schaap. Het is heel eenvoudig om zelf te maken, en dat is niet onverstandig want om de een of andere reden zit er in gekochte amandelmelk vaak suiker en andere toevoegingen,…
Middeleeuwse uienstoof
Meteen naar het recept Deze voedzame schotel uit Engeland is geschikt voor de Grote Vasten, de periode tussen carnaval en Pasen wanneer er geen vlees of zuivelproducten gegeten mochten worden. Daarom komt het recept eind februari online; in 2020 begint de vastentijd op de 26ste. De bronnen geven echter nergens aan dat dit bijgerecht typisch…
Nepeieren voor de vastentijd
Een geintje Dit is een extra recept bij de middeleeuwse gekleurde paaseieren. De grote vastentijd tussen carnaval en Pasen was eiervrij. Maar als grapje stonden er af en toe tóch eieren op tafel! Dat waren nepeieren, gemaakt met vissekuit (ook eitjes, maar die mochten wel) of amandelmelk. Hieronder staat het recept voor de amandelversie, uit het eerste deel van het…
Cobbler met fruit voor alle seizoenen
Een cobbler is meer pudding dan taart, of zie het als taartvulling zonder deegkorst; je kunt een cobbler niet storten maar je schept de porties rechtstreeks uit de bakvorm. Het beste resultaat krijg je volgens mij in een lage, wijde gietijzeren pan. Op internet lees je dat het recept voor deze taart door Engelse kolonisten…
Kipkerriesalade
Restverwerking van kippensoepvlees Als je zelf kippebouillon trekt van een halve soepkip gebruik je misschien wat van het kippevlees in de bouillon, maar er zit veel vlees aan zo’n beest. Bovendien is soepkippevlees nog lekker ook. Als je het niet meteen wilt gebruiken kun je het vlees invriezen (met wat van de bouillon, tegen uitdrogen). Haal eerst…
Middeleeuwse blancmanger met vis
Meteen naar het recept Delicaat en exclusief Dit recept, waarvan de oudste redactie uit het eind van de veertiende eeuw stamt, is een typisch gerecht voor een visdag, of voor de vastentijd. Vaak denkt men bij een middeleeuwse maaltijd aan tafels afgeladen met grote stukken gebraad en gevogelte, maar op zeker de helft van het…
Bitterkoekjes
Voor Victoriaanse trifle, maar ook gewoon lekker bij de koffie In de trifle uit 1861 gebruikt Mrs. Beeton twee soorten amandelkoekjes, macaroons en ratafias. Macaroons zijn met alleen zoete amandelen gemaakt, ratafias bevatten ook bittere amandelen. Hoewel Mrs. Beeton recepten geeft voor amandelkoekjes en bitterkoekjes (The book of household management resp. 1744 en 1745, op p.851), schrijft ze erbij dat men deze tegenwoordig net…