En dat moet veranderen! Voor het eerst in bijna tien jaar heb ik in februari 2016 een kookcursus gegeven, voor leden van de re-enactmentgroep Het Woud der Verwachting. Het thema werd mede bepaald door de datum: de cursus was op de zaterdag na Aswoensdag, in het begin van de vastentijd. Het menu bestond dus uit gerechten voor…
Recepten uit de zeventiende eeuw
Een beetje macaronigeschiedenis – Deel 2
Naar deel 1 van de macaronigeschiedenis Bij twee recepten met macaroni uit de Eerste Wereldoorlog maakte ik een pagina over recente macaronigeschiedenis. Hier vind je wat informatie over het maken van pre-industriële pasta. Scappi maakt holle pijpjesmacaroni volledig met de hand. Dat is een tijdrovend en omslachtig proces dat ik heb beschreven en gefotografeerd in dit…
Visfilets in ‘ramoladesaus’
Meteen naar het recept Een licht gerecht uit de tijd van Lodewijk XIV Dat een gerecht uit het verleden niet altijd ingewikkeld is of zwaar op de maag ligt, toont dit elegante visgerechtje dat in een kookboek uit het eind van de zeventiende eeuw staat. Het kookboek is Le cuisinier royal et bourgeois van François Massialot. Over hem en…
Eieren met kruisbessen
Meteen naar het recept Een beetje vreemd, maar wel lekker In het meest recente nummer van de periodiek De Boekenwereld staat een artikel van mijn hand over roomse recepten in het achttiende-eeuwse kookboek De Volmaakte Hollandsche Keuken-Meid. Aanleiding daarvoor was het recept dat ik vorig jaar op deze site publiceerde over een vastengerecht met gedroogde pruimen. De auteur van De…
Pruimentaart ‘van Pieter Cornelisz. Hooft’
Meteen naar het recept Heerlijk gebak uit de zeventiende eeuw De zomer is pruimentijd. De uitdrukking tot in de pruimentijd wordt onder voorbehoud toegeschreven aan Pieter Cornelisz. Hooft (1581-1647), maar die gebruikt de pruimentijd letterlijk: hij nodigt in 1643 Haagse familie uit om hem op het Muiderslot te bezoeken “teeghens den pruimtijdt, die voorhanden is”. Pas veel later heeft tot in de pruimentijd de betekenis gekregen…
Kwamkwammersloeg
Meteen naar het recept Een bekend recept met een aparte draai Toen deze website net online was, publiceerde ik in het voorjaar van 2002 mijn eerste komkommersalade. In de jaren erna groeide die pagina uit tot een internationale verzameling salades met komkommer in de hoofdrol. En nu staat hier het eerste komkommersaladerecept uit het verleden! Overigens, de titel…
Godenwijn
Delicate wijn uit de zeventiende eeuw Meteen naar het recept In de zeventiende eeuw dronk men – net als in de Middeleeuwen – graag allerlei gekruide drankjes na de maaltijd als digestief. Hypocras, wijn met specerijen, is een digestief dat al eeuwenlang bekend was, maar er komen steeds meer variaties. Vin des dieux (‘godenwijn’) is zo’n variant van gekruide wijn. Het recept…
Hoen met groen
Meteen naar het recept Uit het eerste stadhouderloze tijdperk Het is eind april 2013, en bijna iedereen in Nederland is bezig met de troonswisseling. Om niet al te voorspelbaar te zijn kom ik nu met een recept uit het Eerste Stadhouderloze Tijdperk (1650-1672/75), waarin we even géén Oranjes aan de macht hadden. Het koninkrijk mag dan wel bijna…
Taartdeeg volgens Lancelot de Casteau
Deegrecepten zijn zeldzaam in oude kookboeken, want koks wisten wel hoe je deeg moest maken. In het kookboek van Lancelot de Casteau uit 1604 staat een recept voor een pasteideeg dat tussen korstdeeg en bladerdeeg inzit. Dit deeg staat beschreven in een recept voor ‘tourtes de blancmanger’, met een zoete vulling van amandelmelk met rijstebloem….
Vegetarische bouillon voor in de vastentijd
Recepten uit de zeventiende eeuw In de vastentijd tussen carnaval en Pasen mag er van oudsher geen vlees worden gegeten. In de Middeleeuwen waren ook alle zuivelproducten taboe in deze tijd, later was boter wel toegestaan. Als vervanging voor vleesproducten werden amandelen gebruikt (amandelmelk, -boter en -kaas, te vergelijken met cocosmelk, pindakaas [peanutbutter] en marsepein)….
Jacobijnensop voor Goede Vrijdag
Meteen naar het recept Bij het recept voor Granaatappelsalade heb ik geschreven over de enige dag dat de (katholieke) Fransen vegetarisch aten. Dat is wel héél bijzonder, want als je in een gemiddeld Frans restaurant meedeelt dat je geen vlees eet, beginnen ze meestal zuur te kijken en krijg je uiterst fantasieloze kost voorgeschoteld. Zelf…
Spinazietoert
Dit is het derde recept speciaal voor Goede Vrijdag. De andere recepten zijn Granaatappelsalade en Jacobijnensoep. Als je zelf spinazie kweekt, of je bent wat ouder, dan weet je dat het zaad van sommige spinazierassen venijnige, hoekige kantjes heeft. Vroeger moest je de spinazie niet alleen goed wassen om de aarde af te spoelen, maar…
De dag dat Frankrijk vegetarisch was
Meteen naar het recept De in 2001 overleden Franse cultuurhistoricus Jean-Louis Flandrin opperde in zijn postuum verschenen boek L’Ordre des mets dat de reformatie zo snel kon gebeuren in het noordwesten van Europa vanwege het verbod van de katholieke kerk op het gebruik van boter tijdens de vastentijd. Immers, in Zuid-Europa gebruikte men toch al voornamelijk olijfolie…
Lezingen, presentaties en workshops door Christianne Muusers
Op uitnodiging geeft Christianne Muusers (neerlandica en culinair historica) lezingen over diverse onderwerpen uit de culinaire geschiedenis. In overleg is het mogelijk om na afloop van zo’n lezing een proeverij te houden. Neem voor meer informatie contact op. Presentaties voor de bovenbouw van het basisonderwijs (groepen zes, zeven en acht) zijn ook mogelijk. Het thema en de lengte van…
Limonade
Meteen naar het recept Een Frans recept uit de zeventiende eeuw Een kort, simpel recept, want ik zit midden in een verhuizing (zomer 2007). En ik heb het zelfs zó druk gehad dat dit recept uiteindelijk pas in september op de site is gezet! Waar komt het woord limonade vandaan? Limonade komt uit het Frans. In het Nederlands…