Voor de derde tafel van het menu in Het excellente kookboek wilden wij ook ansjovis op tafel zetten. Op een stilleven van de Duitse schilder Sebastian Stoskopff (1597-1657) stond een schaal met ansjovis afgebeeld met een vreemd object in het centrum. Het leek wel een doorzichtige bal, of een eng beest met lange dunne spinnenpoten….
Recepten uit de zeventiende eeuw
Barokke bloemkool uit Italië
Meteen naar het recept De afbeelding hierboven is van een banket in 1668 van paus Clement IX en Christina (1626-1689), de Zweedse koningin-in-ballingschap. Zij moest afstand doen van de troon toen ze zich in 1654 bekeerde tot het katholicisme. Ze trok naar Italië waar ze enthousiast werd onthaald door kardinalen en (opeenvolgende) pausen. Tijdens haar…
Lezingen, presentaties en workshops door Christianne Muusers
Op uitnodiging geeft Christianne Muusers (neerlandica en culinair historica) lezingen over diverse onderwerpen uit de culinaire geschiedenis. In overleg is het mogelijk om na afloop van zo’n lezing een proeverij te houden. Neem voor meer informatie contact op. Presentaties voor de bovenbouw van het basisonderwijs (groepen zes, zeven en acht) zijn ook mogelijk. Het thema en de lengte van…
Kwamkwammersloeg
Meteen naar het recept Een bekend recept met een aparte draai Toen deze website net online was, publiceerde ik in het voorjaar van 2002 mijn eerste komkommersalade. In de jaren erna groeide die pagina uit tot een internationale verzameling salades met komkommer in de hoofdrol. En nu staat hier het eerste komkommersaladerecept uit het verleden! Overigens, de titel…
Meloentaart uit de achttiende eeuw
Meteen naar het recept Deze meloentaart is heerlijk bij koffie of thee, maar in de achttiende eeuw werd hij tegelijk met de tweede gang met vlees- en groentegerechten geserveerd. Het recept komt uit het Hollands of Neederlands kookboek (HNK) uit 1724. Ondanks de patriottische titel heeft dit kookboek vooral uit Franse bronnen geput, met name…
Koninklijke doperwtjes
Nou, nog ééntje dan! Meteen naar het recept Doperwtjes waren ongekend populair aan het eind van de zeventiende eeuw. Ze werden zelfs gesnoept, zoals Madame de Maintenon schreef over het hofleven in 1696: “Il y a des dames qui, après avoir soupé, et bien soupé, trouvent des pois chez elles avant de coucher, au risque d’une…
De tuin op je bord
Meteen naar het recept Een moestuin is sjiek Groenten hadden in de Middeleeuwen een imagoprobeem: ze waren ongezond volgens de toen geldende dieetleer, en bezaten een lage status. Armen aten ‘konijnenvoer’, maar als je machtig en welgesteld was, scoorde je kok niet met een groentegerecht, hoe smakelijk en prachtig het ook zou kunnen zijn. Dat veranderde in de…
Een beetje macaronigeschiedenis – Deel 2
Naar deel 1 van de macaronigeschiedenis Bij twee recepten met macaroni uit de Eerste Wereldoorlog maakte ik een pagina over recente macaronigeschiedenis. Hier vind je wat informatie over het maken van pre-industriële pasta. Scappi maakt holle pijpjesmacaroni volledig met de hand. Dat is een tijdrovend en omslachtig proces dat ik heb beschreven en gefotografeerd in dit…
Tourte de fonges
Meteen naar het recept Champignontaart van Lancelot de Casteau Deze paddestoelentaart uit 1604 doet moderner aan dan de champignonpasteitjes van de Ménagier uit de veertiende eeuw waarvan het recept hier staat: geen specerijen en suiker, maar tuinkruiden om de vulling op smaak te brengen. Het recept komt uit de Ouverture de cuisine van Lancelot de Casteau, die volgens de titelpagina…
Eieren met kruisbessen
Meteen naar het recept Een beetje vreemd, maar wel lekker In het meest recente nummer van de periodiek De Boekenwereld staat een artikel van mijn hand over roomse recepten in het achttiende-eeuwse kookboek De Volmaakte Hollandsche Keuken-Meid. Aanleiding daarvoor was het recept dat ik vorig jaar op deze site publiceerde over een vastengerecht met gedroogde pruimen. De auteur van De…
Godenwijn
Delicate wijn uit de zeventiende eeuw Meteen naar het recept In de zeventiende eeuw dronk men – net als in de Middeleeuwen – graag allerlei gekruide drankjes na de maaltijd als digestief. Hypocras, wijn met specerijen, is een digestief dat al eeuwenlang bekend was, maar er komen steeds meer variaties. Vin des dieux (‘godenwijn’) is zo’n variant van gekruide wijn. Het recept…
Beveiligd: Vrolijk kerstfeest, en gelukkig nieuwjaar!
Er is geen samenvatting, omdat dit een beveiligd bericht is.
Vleesbouillon van La Varenne
Dit is het eerste ‘historische’ bouillonrecept in deze soep-afdeling. Het recept voor deze vleesbouillon komt uit Le cuisinier françois van François Pierre la Varenne uit 1651. De bouillon wordt met veel, en veelsoortig vlees gemaakt: rundvlees, schapenvlees en gevogelte. Vermoedelijk werd er verhoudingsgewijs minder vocht gebruikt dan bij de bereiding van moderne bouillons, gezien de opmerking dat…
Pekelharing, de vergeten vis
En dat moet veranderen! Voor het eerst in bijna tien jaar heb ik in februari 2016 een kookcursus gegeven, voor leden van de re-enactmentgroep Het Woud der Verwachting. Het thema werd mede bepaald door de datum: de cursus was op de zaterdag na Aswoensdag, in het begin van de vastentijd. Het menu bestond dus uit gerechten voor…
Kalfsgehaktballetjes in kropsla
Meteen naar het recept Over frikadel en frikandel De oorspronkelijke titel van dit recept luidt ‘Om Frickedillen in Krop-salaet te maken’. Frickedillen of frikadellen zijn gehaktballetjes. De term frikandel is een foute variant, volkstaal, aldus mijn oude Van Dale. Meneer Van Dale vergist zich. De frikandel is in elke snackbar te koop, en is typisch Nederlands. Het is een langwerpige gefrituurde worst…