Meteen naar het recept Voorbode van de zomer Een voorjaarssoep met jonge bladgroenten, met een frisse smaak. Het recept hieronder komt uit een kookboek uit de negentiende eeuw, maar dergelijke soepen werden natuurlijk altijd al gemaakt. Zo vind je bijvoorbeeld in Le cuisinier van Pierre de Lune uit 1656 een ‘potage de santé’ met zuring, postelein, kervel en tuinkruiden, en…
ei
Vla van bitterkoekjens
Meteen naar het recept Een heerlijk recept uit de achttiende eeuw Vla is iets wat je in de supermarkt uit het koelvak haalt. Kijk je naar de ingrediënten dan zie je veel suiker en zetmeel, en geen eieren. Hoe anders was vla toch in de achttiende eeuw! Kijk naar het onderstaande recept, en vergeet even al…
Middeleeuwse paaseieren
Meteen naar het recept Spelen met kleuren Tijdens de lange vastentijd, die begint met Aswoensdag (na carnaval) en eindigt op Stille Zaterdag (de dag voor Pasen, de kerkklokken luiden dan niet), werden in de Middeleeuwen geen eieren gegeten. Maar de kippen begonnen met het lengen der dagen wel alweer eieren te leggen! Reken maar dat met Pasen, als eindelijk…
Spaanse eieren (Huevos alla Flamenca)
Deze eieren uit de oven horen bij de Andalusische (Zuid-Spaanse) keuken. De naam betekent zoveel als ‘zigeuner-eieren’, hoewel flamenco oorspronkelijk Vlaams betekende. Maar de oorsprong van dit gerecht ligt in de Arabische keuken waar het shakshouka (شكشوكة) heet. Interessant: de Spaanstalige Wikipedia heeft een lemma voor het Arabische gerecht, maar legt geen verband met de…
Gekloven nonnen
Meteen naar het recept Gevulde eieren uit begin zestiende eeuw Dit gerecht komt uit het oudste gedrukte Nederlandse kookboekje, uit 1514: Een notabel boecxken van cokeryen. Het is een gerecht dat in de smaak viel: ook in andere kookboeken zijn versies van dit gerecht te vinden. In de bewerking van het recept worden de eieren…
Omelet met kruisbessen
Meteen naar het recept Een Nederlands recept uit de zestiende eeuw Dit recept voor omelet (tasey) zit aan het randje van wat we de culinaire Middeleeuwen zouden kunnen noemen. Het komt uit het Seer excellenten gheexperimenteerden nieuwen Coc-boeck dat de Dordtse arts Karel Baten (Carolus Battus) als bijlage bij de tweede editie van zijn vertaling van Ein new Artzney Buch (Heidelberg,…
Soto ajam
Soto ajam is een Indonesische maaltijdsoep met kip, die je bijvoorbeeld in kraampjes als lunch kan nuttigen. De variant met rundvlees heet Soto madura. Met dit soort gerechten is het onmogelijk het enige juiste recept te geven, er zijn allerlei varianten. Dit is de mijne. De wijze van serveren lijkt op die van gazpacho, koude Spaanse groentesoep, maar dan…
Vier keer vla
Verslavend lekker! De vla die je uit een fles of pak blubt, is altijd custardvla. Vroeger werd voor vla de melk alleen met eieren gebonden (zie dit recept uit de achttiende eeuw voor bitterkoekjesvla), maar met custard is het resultaat zeker óók lekker! En voor degenen die op hun cholesterol moeten letten, is custardvla natuurlijk beter dan eiervla. Op deze…
Oranjegezinde tompouce
Koningsdag, vroeger Koninginnedag (30 april) is het moment om je oranje voedselkleurstof te gebruiken! Tompouce heeft meestal roze glazuur, maar eind april zijn ze opeens ♫ Oranje boven ♫. Sterker nog, volgens de Volkskrant van 28 april 2020 is de eerste oranje tompouce in 1967 gemaakt om de geboorte van Willem-Alexander te vieren. Inmiddels kleurt…
Basistechniek – Mayonaise
Naar het overzicht van Tips & technieken Als je niet bang bent voor rauwe eidooier, loont het de moeite om voor sommige gerechten zelf mayonaise te maken. Als je maar één eetlepel nodig hebt, zou ik gewoon een potje nemen. Wat mij betreft is de Zaanse mayonaise van Euroshopper ècht de lekkerste. Opvallend is dat…
Zabaglione
In zes eeuwen onveranderd Italië bestond als land nog helemaal niet in de Middeleeuwen, het schiereiland was een mozaïek van stadstaatjes en hertogdommetjes, en het Vaticaan natuurlijk. Maar de Italiaanse (streek)keuken, díe was er zeker al! Elders op deze site zijn bijvoorbeeld recepten voor crostini met mozarella en tortellini in brodo uit de zestiende eeuw te vinden, en hieronder staat één van de…
Worstenbroodjes
De Nederlandse ‘hotdog’? In De nieuwe Amsterdamsche Courant van 25 januari 1901 staat een mededeling onder de gemengde berichten over ‘worstebroikes eten’. Dat is volgens de schrijver een typische West-Brabantse gewoonte: na de Advent (eindigt met kerstmis) tot aan Vastenavond (de afsluiting van carnaval) eet men daar héél veel worstenbroodjes, weggespoeld met bier. Dus anders dan bij de…
Alles over eieren
Er zijn weinig levensmiddelen zo veelzijdig – en lekker – als eieren. Eieren zorgen voor fluwelige sausjes zoals Hollandaise saus en mayonaise, luchtige soufflés, zalige desserts (vla, Haagse bluf), snoepgoed (schuimpjes), lekker gebak (cake), drank (advocaat), glanzende deegkorsten en lekker deeg. En ik ben vast nog toepassingen vergeten. Maar ook op zichzelf beschouwd zijn eieren…
Tonkatsu, het perfecte eten
Varkensschnitzel op z’n Japans Sinds Japan is opengesteld voor het buitenland, na de omwenteling in 1868, is het repertoire van de Japanse keuken uitgebreid. Anglo-Indiase curries (kare raisu) zijn populaire lunchgerechten, en er komen kroketten (korokke) op tafel. Vanaf 1880 ontstaan er restaurants die westerse gerechten serveren (met vlees, vet en olie) maar dan wel aangepast aan de…
Koninklijke pasteitjes
Meteen naar het recept Varkensvleespasteitjes met Stiltonkaas Nog niet zo lang geleden stond de Engelse keuken bekend als de saaiste en meest smakeloze keuken ooit: glazige gekookte aardappelen, erwten zo groot (en hard) als knikkers en suf gekookte spruiten. Maar in de Late Middeleeuwen schitterde juist die Engelse keuken in Europa, misschien wel dankzij de…