Supersimpele zomerstamppot met rauwe andijvie, een recept

Ook lekker in de zomer

Stamppot rauwe andijvie was het lievelingsgerecht van mijn moeder. Wij eten het nog steeds op haar verjaardag en op haar sterfdag, bijna twintig jaar geleden. Voor mij en mijn familie dus een gerecht met emotie. Meestal eten we er gehaktballen bij, maar persoonlijk vind ik slavinken ook erg lekker. Variaties op deze stamppot zijn met raapsteeltjes of postelein, die net als de andijvie rauw door de aardappelen gaan.
Op mijn site staat diverse malen de aansporing om vooral zelfgemaakte bouillon te gebruiken in plaats van bouillonblokjes. Maar bij een gerecht als dit gebruik ik wel een bouillonblokje, in plaats van zout, om de aardappelen in te koken. Zet het zoutvaatje op tafel voor de zoutverslaafden.
Een echte winterse stamppot is met boerekool en rookworst.
Hoofdgerecht voor vier personen; voorbereiding 15 minuten; bereiding 25 minuten.

1 kilo aardappelen naar keuze (wat je lekker vindt, liefst een wat kruimige soort)
400 gr vers gesneden andijvie (smakelijker en goedkoper dan zakjes gesneden andijvie)
1 bouillonblokje (rundvlees of groente)
zwarte peper
GEEN zout!!!
1 ui
100 gr ontbijtspek
Of, voor vegetariërs geen ontbijtspek maar
100 gr belegen kaas, vers geraspt of in kleine blokjes (5×5 mm)
(in dat geval ook 15 gr boter om de ui in te fruiten)
Eventueel
1 dl melk

Voorbereiding

Schil de aardappelen en snijd ze in even grote stukken. Snipper de ui en snijd het ontbijtspek klein.
Was de andijvie. Als die niet te veel aarde bevat, dompel ik de struik een paar maal in ruim water onder vóór het snijden. Zit er wel veel aarde in, dan snijd ik de andijvie vóór het wassen. Laat na het snijden de andijvie goed uitlekken. Hoe grof of fijn je de andijvie snijdt, is een kwestie van smaak. Ik houd van grofgesneden (zie de foto), maar ongetwijfeld zal de meerderheid voor smalle andijviereepjes kiezen. Zo koop je namelijk voorgesneden andijvie bij de supermarkt.

Bereiding

Zet de aardappelen op in een ruime pan waar straks ook de gesneden andijvie bij past. Doe er zoveel water bij dat de aardappelen net bedekt zijn, en doe er het in vieren gebroken bouillonblokje in. Doe er vooral géén zout bij, want het bouillonblokje is al zout genoeg. Breng aan de kook en zet het vuur vervolgens laag, met de deksel op een kiertje. Laat vijftien tot twintig minuten koken, afhankelijk van hoe groot de stukken aardappel zijn.
Smelt ondertussen het kleingesneden spek uit op laag vuur, als het vet gesmolten is kan de ui erbij. Is je spek te mager, doe er dan een lepeltje boter of reuzel bij. Laat op laag vuur (sudderpitje) smoren met een deksel op de pan totdat de stamppot klaar is.
Controleer of de aardappelen gaar zijn door er met een vork in te prikken. Giet ze af, maar vang het resterende kookvocht op (zet een litermaat in de gootsteen of zo). Doe een kwart liter hiervan, of 1,5 deciliter en 1 deciliter melk, in een steelpannetje en breng dit vocht tegen de kook aan.
Stamp de aardappelen met een goeie stamper (zie plaatje), doe dan de andijvie erbij. Giet de helft van het hete vocht erover en stamp verder, of gebruik een stevige houten lepel of spatel om de groente te kneuzen. Door de hitte slinkt de andijvie. Doe er de uitjes en spekjes of geraspte kaas door, en zwarte peper. Flink omscheppen.

Serveren

Met gehaktbal of slavink, of sudderlapjes. Zet het zoutvat op tafel voor wie daar behoefte aan heeft.
Bij deze stamppot vind ik jus niet eens nodig, maar als je per se wilt, kun je die natuurlijk wel erbij geven. Als die maar wel van je eigen bereide vlees komt, en niet uit een pakje, potje of flesje!!!

Opwarmen van restjes stamppot rauwe andijvie kan wel, maar het lekkere van dit gerecht is juist dat de groente maar net geslonken is. Daarom lijkt me invriezen geen optie (wel voor ‘gare’ stamppotten). Opnieuw verhitten zal de andijvie helemaal gaar maken, dan heb je een ander gerecht. Maar ja, als je over hebt, is weggooien wel zonde, en het kán wel.