Naar het overzicht van Tips & technieken
Als je voedsel langere tijd wilt bewaren, moet je er zeker van zijn dat de potten en flessen die je daarvoor gebruikt steriel zijn. Gewoon met de hand afwassen is niet genoeg, zeker niet als je de potten met een gebruikte vaatdoek afdroogt. Je kunt speciale inmaakpotten kopen, maar alle glazen potten met een klikdeksel zijn geschikt. Een klikdeksel is zo’n deksel met een rondje in het midden dat niet meegeeft als de inhoud vacuüm is. Als de pot eenmaal open is geweest, hoor je een klikje als je op het rondje van de deksel drukt. Potten met plastic deksels zijn niet geschikt. Of je jampotten hergebruikt of speciale inmaakpotten neemt, ze moeten altijd gesteriliseerd worden.
Met soda
De klassieke manier om potten (en deksels) voor te bereiden voor de inmaak is minimaal vijf minuten uitkoken in water met soda. De potten moeten goed worden nagespoeld om de witte aanslag te verwijderen.
In de afwasmachine
Je kunt de potten ook in de afwasmachine doen. Natuurlijk doe je dit op de dag dat je ze gebruikt, en niet lang van te voren. Voor potten met een smalle opening en voor flessen is deze methode minder geschikt omdat het water niet goed in de pot zelf kan komen.
Met sulfiet
Ik doe het ook wel anders, vooral bij flessen of potten met een smalle opening. Ik gebruik dan sulfiet om de potten te steriliseren. Sulfiet is een stof waar je voorzichtig mee moet omgaan, het is al snel schadelijk voor het menselijk lichaam, en sommigen zijn er allergisch voor. Ik heb voor deze methode gekozen omdat sulfiet wordt gebruikt bij het steriliseren van apparatuur om wijn te maken. Voordeel is dat je die witte aanslag niet krijgt. Je moet potten en deksels wel héél goed naspoelen. Was ze eerst goed schoon, bij voorkeur in de afwasmachine. Spoel ze dan, vlak voordat je ze gaat gebruiken, om met goed heet water met een mespunt sulfiet (giet de oplossing steeds over in de volgende pot, je hoeft niet iedere keer een nieuwe oplossing te maken. Spoel dan minstens twee keer na met kokend water. Laat ze met de opening naar boven uitdampen en drogen. Door het grondige naspoelen lijkt het mij onwaarschijnlijk dat er sulfiet in de pot is achtergebleven.
Vullen
Zodra de potten droog zijn en vóórdat ze zijn afgekoeld, kunnen ze worden gevuld.
Vul ze helemaal tot aan de rand, draai de deksel erop, en zet ze eventueel omgekeerd neer om af te koelen. Eenmaal afgekoeld, zul je zien dat de inhoud is gezakt, er is een vacuüm laag ontstaan omdat de hete vloeistof (of jam of wat dan ook) is ingeklonken.
Wecken
Als je de potten gebruikt om te wecken (dan worden ze in kokend water of in een drukketel verhit), dan moet je de potten NIET tot aan de rand vullen maar twee vingers onder de rand blijven. De vulling zet tijdens verhitting nog uit.
Overigens kun je in een gewone pan alleen ingrediënten wecken met een hoge suiker- of zuurgraad, zoals jam, siroop, atjar of augurken. Daarin krijgt botulisme namelijk geen kans. Maar als je soep, vlees of niet-zure groenten wil wecken, dan moet je een hogedruk-ketel gebruiken zodat de temperatuur de 121 °C bereikt. Kokend water in een gewone pan of ketel wordt natuurlijk nooit heter dan 100 °C. Het verradelijke van botulisme is dat de deksel niet bol staat en het voedsel niet bedorven ruikt.
Het Amerikaanse Ministerie voor Landbouw heeft een uitstekende gids gepubliceerd over het inmaken van groenten, fruit, vlees en vis. De pdf-bestanden kun je hier downloaden.
Hoe steriliseer je flessen en potten voor de inmaak?
Als je voedsel inmaakt is het belangrijk dat de potten en flessen die je gebruikt geen bacteriën bevatten. Hier staan een aantal manieren om ze te steriliseren.
© Auteur