• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Coquinaria

Culinaire geschiedenis, onderzoek en praktijk

  • Welkom
    • Introductie
    • Updates – Meest recent
    • Vraag of opmerking?
    • Het verleden op je bord
    • Het geheim van de keukenmeid
    • Kookboekrecensies
    • Coquinaria op instagram
    • RSS Feed
    • Privacy Policy
  • Recepten
    • Bronnen
    • Herkomst
    • Menu
    • Tips & technieken
    • Voedselvoorkeur
    • Nederlandse recepten
    • Ingrediënten
  • Thema’s
    • Bouillon, de basis
    • Deegrecepten – Overzicht
    • Italiaanse pasta
    • Aziatische pasta
    • Ei in de hoofdrol
    • Welk mes voor welk karwei?
    • Palingroken in Kortenhoef
    • Sushiday!
    • Het Coquinaria-dieet
    • Cursus kaasmaken
    • Hoe plan je een etentje?
    • Sinterklaasrecepten
    • Coquinaria katten
    • Valentijnsdag
    • Kerst recepten
  • Lezingen
  • Edities kookteksten
    • Edelike spijse
    • Convoluut KANTL Gent 15
      • KANTL Gent 15 vol.2
      • KANTL Gent 15 vol.1
  • Vastentijd
  • Engels

Bisschopswijn

Niet Nederlands, maar Engels!

Bisschopswijn is, zo lees je overal op internet, een traditionele Hollandse gekruide wijn voor het Sinterklaasfeest. Helaas bleek mijn eerste onderzoekje deze mythe al door te prikken: volgens het grote Woordenboek der Nederlandsche Taal is bisschopswijn van oorsprong Engels,  de oudste vermelding zou uit 1738 stammen. De naam duidt op de mooie rode kleur van de drank, net zo rood als de kleding van bisschoppen.

Het verband van bisschopswijn met Sinterklaas zal later gelegd zijn, oorspronkelijk was het gewoon een warme wijn die op gezellige winteravonden kon worden geschonken. Inmiddels kunnen we de warme bisschopswijn toch wel als ‘traditioneel Nederlandse’ drank beschouwen. Meer Sinterklaasrecepten staan hier.

Hieronder staat niet het recept uit de achttiende eeuw, maar de bekende moderne versie. Een historische versie staat hier.
Voor 1 fles bisschopswijn; voorbereiding 10 minuten + 1 nacht trekken; bereiding 5 minuten.

Traditionele bisschopswijn100 tot 150 gr poedersuiker (lost makkelijker op dan kristalsuiker)
1 fles rode wijn
1 sinaasappel
5 kruidnagels
1 stokje kaneel in stukjes gebroken

Voorbereiding

Overgiet de sinaasappel met kokend water om de waslaag te verwijderen (ook bij biologische sinaasappels). Steek de kruidnagels in de schil van de sinaasappel. Doe de sinaasappel met wijn, suiker en kaneelstukjes in een pannetje, dek af door een vel plasticfolie direct op de vloeistof te leggen, en laat een nachtje staan.

Bereiding

Verwijder de plasticfolie, verhit de wijn tot niet meer dan 70 oC. Als je wilt, kun je de wijn in de pan aanlengen met 1 tot 3 deciliter (heet) water. Zeef door een koffiefilter en schenk nog warm uit.

Serveren

De wijn moet niet kokend heet zijn, maar gebruik toch maar niet je beste kristal. Theeglazen met een oor zijn prima, of stevige wijnglazen met een steel.

Ingrediënten

Alle verklaringen van ingrediënten

KruidnagelplantKruidnagel

Kruidnagels zijn de ongeopende bloemknoppen van de Syzygium aromaticum, die oorspronkelijk alleen op de Molukken (de ‘specerijeneilanden, Oost-Indonesië) voorkwam. Hun vorm deed denken aan nagels, een ouderwetse term voor spijkers, vandaar de naam. Ook in andere talen refereert de naam voor deze specerij aan de op spijkers gelijkende vorm, zelfs het Engelse clove dat op het eerste gezicht niets met spijkers te maken heeft, is een verbastering van het Franse clou (de girofle), dat ook ‘spijker’ betekent.
De handel in kruidnagels maakte door de eeuwen heen flink wat mee. In de Middeleeuwen kochten Arabieren de specerij van plaatselijke producenten om in Europa te verkopen. De Portugezen veroverden de Molukken in 1514, en hadden een eeuw lang het monopolie op kruidnagels. De Nederlanders pikten begin 17de eeuw de eilanden in, en voerden werkelijk draconische maatregelen in (de doodstraf) om te voorkomen dat kruidnagels ergens anders dan op het eiland Ambon werden aangeplant. Pas in 1770 slaagde de zeer toepasselijk genaamde Fransman Pierre Poivre erin om het monopolie op kruidnagel (en nootmuskaat) te doorbreken door planten te stelen en op Mauritius en later Madagascar te verbouwen.

Recept voor bisschopswijn
© Auteur Christianne Muusers

Filed Under: Traditioneel, Nederland, Engeland, Drank Tagged With: rode wijn, sinaasappel, kruidnagel Gepubliceerd op 1 december 2011Laatste wijziging 22 november 2019

Previous Post: « Vla van bitterkoekjens
Next Post: Sajoer Lodeh »

Primary Sidebar

Het nieuwste historische recept

Het nieuwste historische recept

Pompoenbrood

Het nieuwste moderne recept

Het nieuwste moderne recept

Koffie uit Eritrea

Het excellente kookboek

ISBN 9789056156497, € 29,95

Laat je waardering blijken!

Coquinaria is niet commercieel, alle recepten en informatie zijn vrij toegankelijk. Als je de informatie en recepten op Coquinaria op prijs stelt, is een donatie voor het onderhoud van de website heel welkom! Als dank wordt je doorgeleid naar een extra pagina, die op onregelmatige tijden wordt gewisseld.

Categorieën

  • Keukengerei (11)
  • Basistechniek (88)
  • TIJDVAK (387)
    • Romeins (13)
    • Prehistorie (2)
    • Middeleeuwen (60)
    • 16de eeuw (34)
    • 17de eeuw (30)
    • 18de eeuw (27)
    • 19de eeuw (39)
    • 20ste eeuw (17)
    • Traditioneel (71)
    • Modern (143)
  • HERKOMST (356)
    • Senegal (1)
    • Nederland (100)
    • Arabisch (8)
    • België (8)
    • Canada (1)
    • China (16)
    • Duitsland (11)
    • Engeland (36)
    • Eritrea (1)
    • Frankrijk (49)
    • Griekenland (1)
    • Hongarije (1)
    • India (9)
    • Indonesië (19)
    • Italië (57)
    • Japan (26)
    • Korea (1)
    • Libanon (1)
    • Mauritius (5)
    • Portugal (1)
    • Rusland (7)
    • Schotland (1)
    • Spanje (15)
    • Syrië (1)
    • Thailand (2)
    • Turkije (2)
    • Verenigde Staten (11)
    • Zuid-Korea (1)
    • Zweden (2)
    • Zwitserland (7)
  • GERECHT (387)
    • Lunchgerecht (38)
    • Ontbijt- of brunchgerecht (4)
    • Pasta (19)
    • Snack (45)
    • Voorgerecht (77)
    • Soep (45)
    • Hoofdgerecht (93)
    • Bijgerecht (104)
    • Nagerecht (36)
    • Eenpansmaaltijd (23)
    • Hartig gebak (19)
    • Zoet gebak (40)
    • Drank (15)
    • Condiment (18)
  • DIEET (283)
    • Met vis (pescetarisch) (72)
    • Met vlees (126)
    • Vlees noch vis (vegetarisch) (121)
  • Geen onderdeel van een categorie (1)

Onderwerpen

aalbessen aardappel aardbeien abrikoos amandel amandelen ananas andijvie anijs ansjovis appel artisjok asperge aubergine avocado azijn bamboescheut barbecue basilicum bier bieslook bieten bietengroen bladselderij bleekselderij bloedworst bloem bloembol bloemkool boekweit boerenkool bosui boter bramen broccoli brood bruine bonen cacao cashewnoot citroen cocos courgette cranberry dadel deeg dille doperwtjes dragon druif eend ei erwten frambozen frituur fruit gans garnaal garum gedroogde pruim geelwortel gehakt gember gerst gierst gort granaatappel griet groente haas haring haver hittegolf honing ijs kaas kabeljauw kalfsvlees kaneel kappertjes karnemelk karwij kastanje kerrie kersen kerstmis kervel kip knoflook knolselderij koffie komijn komkommer konijn kool koolraap koriander korianderblad krab kreeft krent kruidnagel kruisbes kwartel kwee lamsvlees laurier lavas lever limoen makreel mandarijn mayonaise maïs melk meloen merg mierikswortel miso mispel mosselen mosterd muffin munt olie olijven oranjebloesemwater oudjaar ovenschotel paddestoelen paling paprika pasen past pasta pastinaak patrijs peer perzik peterselie picknick pinda pistache pompoen postelein prei pruimen pudding rabarber reuzel rijst rivierkreeft rodekool rode peper rode wijn rogge roken rookworst room rozemarijn rozenwater rozijn rozijnen rum rundvlees saffraan salade salie sardine saus schorseneren sereh sesamzaad sherry shii-take sinaasappel sinterklaas sla snoek soja spek sperziebonen spinazie Stamppot steranijs sucade suiker tahoe tamarinde tarwe thee tijm tomaat tonijn tuinbonen ui vanille varkensvlees vastentijd venkel verjus vis vlierbes vlierbloesem walnoot watermeloen wijn wijnruit wild winterkost witlof witte wijn worst wortel yoghurt zalm zeekraal zeewier zout zuring zuurdesem zuurkool zwezerik

RSS RSS feed

  • Pompoenbrood, een recept uit de 17de eeuw 2 oktober 2021
  • Koffie zoals in Eritrea 1 oktober 2021
  • Griet met rode bessen 4 september 2021
  • Een makkelijk recept voor hypocras 7 juli 2021
  • Gierstpudding uit Senegal 27 juni 2021

© Copyright 2002–2023 Christianne Muusers - Coquinaria