• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Coquinaria

Culinaire geschiedenis, onderzoek en praktijk

  • Welkom
    • Introductie
    • Updates – Meest recent
    • Vraag of opmerking?
    • Vega Historisch
    • Het geheim van de keukenmeid
    • Het verleden op je bord
    • Kookboekrecensies
    • Coquinaria op instagram
    • RSS Feed
    • Privacy Policy
  • Recepten
    • Bronnen
    • Herkomst
    • Menu
    • Tips & technieken
    • Voedselvoorkeur
    • Nederlandse recepten
    • Ingrediënten
  • Thema’s
    • Bouillon, de basis
    • Deegrecepten – Overzicht
    • Italiaanse pasta
    • Aziatische pasta
    • Ei in de hoofdrol
    • Welk mes voor welk karwei?
    • Palingroken in Kortenhoef
    • Sushiday!
    • Het Coquinaria-dieet
    • Cursus kaasmaken
    • Hoe plan je een etentje?
    • Sinterklaasrecepten
    • Coquinaria katten
    • Valentijnsdag
    • Kerst recepten
  • Lezingen
  • Edities kookteksten
    • Edelike spijse
    • Convoluut KANTL Gent 15
      • KANTL Gent 15 vol.2
      • KANTL Gent 15 vol.1
  • Vega historisch
  • Engels

Verfrissende amandellimonade

Meteen naar het recept

Willem Kalf, Stilleven (1655-1660, Rijksmuseum SK-A-199,14)Voor deze maanden een kort historisch recept, in het kader van het WK vrouwenvoetbal. In de groepsfase publiceer ik iedere dag een recept van een van de landen die op die dag spelen, en op dinsdag 11 juni speelt Nederland de eerste wedstrijd. Mijn keuze viel op een recept uit de achttiende eeuw voor heel makkelijk te maken verse limonade met een bijzondere smaak. Het recept komt uit een klein boekje uit circa 1765 voor dames die thuis aan het suikerbakken willen slaan. Het Hand- of taafel-boekjen (zie bibliografie voor de titelbeschrijving) is anoniem verschenen bij de Weduwe van Egmond in Amsterdam. In het voorwoord stelt de auteur dat andere receptboekjes over suikerwerken in gebreke blijven, maar daarmee wil hij “de twee werkjes van Gerrit van den Brenk […] geenzins van haaren roem […] berooven.” Dat is hem maar geraaien ook, want ook die worden bij de Weduwe van Egmond gedrukt!

Het boekje is dun, en praktisch opgesteld: bij de recepten is de linkerpagina onbedrukt gebleven zodat er ruimte is voor aantekeningen of andere recepten. Ik moet zeggen dat ik sommige van de recepten niet goed snap (met blikken en papiertjes), ik heb ze ook niet uitgeprobeerd. Maar het allerlaatste recept snap ik wel, en dat is voor de limonade die hieronder staat.

Andere limonaderecepten op Coquinaria: Sinaasappellimonade, Vlierbloesemlimonade.

Het oorspronkelijke recept

Heerlijk, die spelling! Ik heb er geen hertaling bij gegeven, het is duidelijk genoeg zo.

Beste limonade
Neemd een pintje, of zoo veel water als u geliefd limonade te maaken. Doed het in een thee-keetel en kookt het. Neemd dan een half vierendeel pond fyn gestampte amandelen; doed die daar by en een half vierendeel pond gestampte brood-suiker daar onder. Giet het door een schoon doekjen en druk daar het sap van drie citroenen in. Men laat ’er ook wel wat caneel door kooken. Doed het vervolgens in een fles en, als het te rhins mogt weezen, nog wat suiker daar by.

Moderne bewerking van het recept

Als ik nu een gelikte pr-figuur was, zou ik hier met grote letters zetten: glutenvrij en geheel veganistisch! Maar ja, dat is limonade als het goed is altijd. Dankzij de amandelen bevat deze limonade wel calcium. Suiker, dat zit er ook in, je kunt niet alles hebben. Wil je ook nog suikervrij, neem dan eens een glas bellenwater met een eetlepel vers-geperst limoensap. Héérlijk!
Voor ruim 1 liter limonade; voorbereiding 2 minuten; bereiding 15 minuten (koken en zeven) + 30 minuten en 2 uur wachten.

Amandellimonade uit de 18de eeuw1 liter water
1 kaneelstokje
100 gr suiker
100 gr amandelmeel
6 citroenen

Voorbereiding

Overgiet één van de citroenen met kokend water en rasp de schil.

Bereiding

Doe het water in een steelpan met het doormidden gebroken kaneelstokje. Breng het water aan de kook en roer de suiker erdoor. Als de suiker is opgelost, gaan citroenschil en amandelmeel erbij. Haal de pan meteen van het vuur en laat een half uur staan. Pers ondertussen de zes citroenen uit. Doe dan het citroensap bij het amandelwater en zeef het vocht door een fijne (punt)zeef. Druk het achtergebleven amandelmeel goed uit. Giet de limonade in een fles of goed afsluitbare kan en zet minstens twee uur in de koelkast. In de zeventiende en achttiende eeuw zal de limonade in de koelste voorraadkamer of in de ijskelder zijn gezet.

Serveren

Serveer gekoeld. Roer of schud de limonade vlak voor het uitschenken even om. Blijft twee dagen goed. Heerlijk als het erg warm is buiten!

Bibliografie

Genoemde edities zijn in mijn bezit of door mij geraadpleegd. De links verwijzen naar verkrijgbare edities.

  • Hand- of taafel-boekjen voor mevrouwen, juffers, en alle die gene, welke geneegen zyn tot het maaken van orangje tabletten en allerley zoo nieuw als bekend suiker-werk. Erven van Wed. van Egmond, Amsterdam, ca 1765. Online versie.

Recept voor verfrissende limonade
Deze amandellimonade uit de 18de eeuw is snel klaar en heerlijk op hete dagen.
© Auteur Christianne Muusers
Een kortere versie van dit artikel verscheen eerder in de periodiek Herenhuis.

Filed Under: 18de eeuw, Nederland, Drank Tagged With: amandel, citroen, hittegolf, kaneel Gepubliceerd op 11 juni 2019Laatste wijziging 17 november 2019

Previous Post: « Chinese visbouillon
Next Post: Pittige komkommersalade met sesamzaadjes »

Primary Sidebar

Het nieuwste historische recept

Het nieuwste historische recept

Pompoenbrood

Het nieuwste moderne recept

Het nieuwste moderne recept

Koffie uit Eritrea

Het excellente kookboek

ISBN 9789056156497, € 29,95

Laat je waardering blijken!

Coquinaria is niet commercieel, alle recepten en informatie zijn vrij toegankelijk. Als je de informatie en recepten op Coquinaria op prijs stelt, is een donatie voor het onderhoud van de website heel welkom! Als dank wordt je doorgeleid naar een extra pagina, die op onregelmatige tijden wordt gewisseld.

Categorieën

  • Keukengerei (11)
  • Basistechniek (88)
  • TIJDVAK (387)
    • Romeins (13)
    • Prehistorie (2)
    • Middeleeuwen (60)
    • 16de eeuw (34)
    • 17de eeuw (30)
    • 18de eeuw (27)
    • 19de eeuw (39)
    • 20ste eeuw (17)
    • Traditioneel (71)
    • Modern (143)
  • HERKOMST (356)
    • Senegal (1)
    • Nederland (100)
    • Arabisch (8)
    • België (8)
    • Canada (1)
    • China (16)
    • Duitsland (11)
    • Engeland (36)
    • Eritrea (1)
    • Frankrijk (49)
    • Griekenland (1)
    • Hongarije (1)
    • India (9)
    • Indonesië (19)
    • Italië (57)
    • Japan (26)
    • Korea (1)
    • Libanon (1)
    • Mauritius (5)
    • Portugal (1)
    • Rusland (7)
    • Schotland (1)
    • Spanje (15)
    • Syrië (1)
    • Thailand (2)
    • Turkije (2)
    • Verenigde Staten (11)
    • Zuid-Korea (1)
    • Zweden (2)
    • Zwitserland (7)
  • GERECHT (387)
    • Lunchgerecht (38)
    • Ontbijt- of brunchgerecht (4)
    • Pasta (19)
    • Snack (45)
    • Voorgerecht (77)
    • Soep (45)
    • Hoofdgerecht (93)
    • Bijgerecht (104)
    • Nagerecht (36)
    • Eenpansmaaltijd (23)
    • Hartig gebak (19)
    • Zoet gebak (40)
    • Drank (15)
    • Condiment (18)
  • DIEET (283)
    • Met vis (pescetarisch) (72)
    • Met vlees (126)
    • Vlees noch vis (vegetarisch) (121)
  • Geen onderdeel van een categorie (1)

Onderwerpen

aalbessen aardappel aardbeien abrikoos amandel amandelen ananas andijvie anijs ansjovis appel artisjok asperge aubergine avocado azijn bamboescheut barbecue basilicum bier bieslook bieten bietengroen bladselderij bleekselderij bloedworst bloem bloembol bloemkool boekweit boerenkool bosui boter bramen broccoli brood bruine bonen cacao cashewnoot citroen cocos courgette cranberry dadel deeg dille doperwtjes dragon druif eend ei erwten frambozen frituur fruit gans garnaal garum gedroogde pruim geelwortel gehakt gember gerst gierst gort granaatappel griet groente haas haring haver hittegolf honing ijs kaas kabeljauw kalfsvlees kaneel kappertjes karnemelk karwij kastanje kerrie kersen kerstmis kervel kip knoflook knolselderij koffie komijn komkommer konijn kool koolraap koriander korianderblad krab kreeft krent kruidnagel kruisbes kwartel kwee lamsvlees laurier lavas lever limoen makreel mandarijn mayonaise maïs melk meloen merg mierikswortel miso mispel mosselen mosterd muffin munt olie olijven oranjebloesemwater oudjaar ovenschotel paddestoelen paling paprika pasen past pasta pastinaak patrijs peer perzik peterselie picknick pinda pistache pompoen postelein prei pruimen pudding rabarber reuzel rijst rivierkreeft rodekool rode peper rode wijn rogge roken rookworst room rozemarijn rozenwater rozijn rozijnen rum rundvlees saffraan salade salie sardine saus schorseneren sereh sesamzaad sherry shii-take sinaasappel sinterklaas sla snoek soja spek sperziebonen spinazie Stamppot steranijs sucade suiker tahoe tamarinde tarwe thee tijm tomaat tonijn tuinbonen ui vanille varkensvlees vastentijd venkel verjus vis vlierbes vlierbloesem walnoot watermeloen wijn wijnruit wild winterkost witlof witte wijn worst wortel yoghurt zalm zeekraal zeewier zout zuring zuurdesem zuurkool zwezerik

RSS RSS feed

  • Pompoenbrood, een recept uit de 17de eeuw 2 oktober 2021
  • Koffie zoals in Eritrea 1 oktober 2021
  • Griet met rode bessen 4 september 2021
  • Een makkelijk recept voor hypocras 7 juli 2021
  • Gierstpudding uit Senegal 27 juni 2021

© Copyright 2002–2023 Christianne Muusers - Coquinaria