Meteen naar het recept Middeleeuws appelgebak voor de vastentijd De vastentijd Wat er op tafel kwam werd in de middeleeuwen sterk bepaald door de (katholieke) kerk. Iedere week was er minstens één dag, en soms zelfs drie of vier (afhankelijk van de streek en de tijd), waarop het eten van vlees was verboden. De vrijdag…
Middeleeuwen
De smaak van de middeleeuwen kun je omschrijven als kruidig en zuur, met een bescheiden zoetje. De recepten komen uit kookboeken van de tiende tot en met de vijftiende eeuw, en beslaan Europa en het Abassidische rijk. Je kunt de recepten bekijken in de oorspronkelijke taal (behalve de Arabische recepten), in een vertaling naar modern Nederlands en in een bewerking voor de moderne keuken.
Jacobijnensoep
Meteen naar het recept Neem 200 kapoenen … Hier is dan het recept uit het kookboek van Chiquart dat ik bij het hedendaagse recept voor Geschnetzeltes Kalbsfleisch Zürcher Art met Rösti al aankondigde. Chiquart was kok in dienst van Amadeus VIII (1383-1451, ook wel bekend als de laatste Tegenpaus Felix V, van 1439 tot 1449), graaf en eerste…
Mortadella van kalfsvlees
Meteen naar het recept Een originele antipasto Mortadella, Italiaanse worst afkomstig uit Bologna, kennen wij nu als de gigantisch dikke roze worst van varkensvlees met stukjes gezouten vet spek, peperkorrels, en soms pistachenootjes en/of olijven erin, die gekookt wordt en verder licht gerookt. De roze kleur komt van de toegevoegde salpeter. Het is een populaire worst,…
Kip met bramensaus
Meteen naar het recept Een Italiaans recept uit de vijftiende eeuw Kleur was en is belangrijk voor het beleven van voedsel. Groen, goudbruin, wit en rood associëren wij met lekker eten. Blauw voedsel wordt minder aantrekkelijk gevonden. Welk voedsel is er dan ook van nature blauw gekleurd? Eigenlijk alleen enkele fruitsoorten, zoals bosbessen en bramen….
Zabaglione
In zes eeuwen onveranderd Italië bestond als land nog helemaal niet in de Middeleeuwen, het schiereiland was een mozaïek van stadstaatjes en hertogdommetjes, en het Vaticaan natuurlijk. Maar de Italiaanse (streek)keuken, díe was er zeker al! Elders op deze site zijn bijvoorbeeld recepten voor crostini met mozarella en tortellini in brodo uit de zestiende eeuw te vinden, en hieronder staat één van de…
Middeleeuwse uienstoof
Meteen naar het recept Deze voedzame schotel uit Engeland is geschikt voor de Grote Vasten, de periode tussen carnaval en Pasen wanneer er geen vlees of zuivelproducten gegeten mochten worden. Daarom komt het recept eind februari online; in 2020 begint de vastentijd op de 26ste. De bronnen geven echter nergens aan dat dit bijgerecht typisch…
Champignonpasteitjes
Meteen naar het recept Een Frans gerecht uit de veertiende eeuw Tijdens mijn proeverijen bij lezingen over de middeleeuwse keuken is de champignonpastei altijd een voltreffer. Eigenlijk is het recept voor elegante pasteitjes die tijdens de eerste gang in een middeleeuws feestmaal konden worden geserveerd. In een modern menu met wild als hoofdgerecht zijn ze ook een…
Een beetje macaronigeschiedenis – Deel 2
Naar deel 1 van de macaronigeschiedenis Bij twee recepten met macaroni uit de Eerste Wereldoorlog maakte ik een pagina over recente macaronigeschiedenis. Hier vind je wat informatie over het maken van pre-industriële pasta. Scappi maakt holle pijpjesmacaroni volledig met de hand. Dat is een tijdrovend en omslachtig proces dat ik heb beschreven en gefotografeerd in dit…
Nepeieren voor de vastentijd
Een geintje Dit is een extra recept bij de middeleeuwse gekleurde paaseieren. De grote vastentijd tussen carnaval en Pasen was eiervrij. Maar als grapje stonden er af en toe tóch eieren op tafel! Dat waren nepeieren, gemaakt met vissekuit (ook eitjes, maar die mochten wel) of amandelmelk. Hieronder staat het recept voor de amandelversie, uit het eerste deel van het…
Aubergines in auberginesaus
Dit recept voor aubergines in auberginesaus heb ik opgenomen als extraatje omdat het me een afstammeling lijkt van een Arabisch recept met aubergines. Het is ontleend aan een Italiaans kookboek uit het einde van de vijftiende eeuw dat is uitgegeven door T. Scully als The Neapolitan recipe collection. ‘Cuoco Napoletano’ (zie bibliografie). Zuid-Italië heeft lange tijd nauwe…
Middeleeuwse gevulde kip
Meteen naar het recept Pullis iuvenis in tempore estivali Laatst was ik aan het experimenteren met het roosteren van kippen op de barbecue, dus ik ging op zoek naar een toepasselijk middeleeuws recept. Legio mogelijkheden, want geroosterd gevogelte was geliefd bij de edelen. Ik koos voor een recept uit het Tractatus de modo preparandi et condiendi omnia…
Koninklijke pasteitjes
Meteen naar het recept Varkensvleespasteitjes met Stiltonkaas Nog niet zo lang geleden stond de Engelse keuken bekend als de saaiste en meest smakeloze keuken ooit: glazige gekookte aardappelen, erwten zo groot (en hard) als knikkers en suf gekookte spruiten. Maar in de Late Middeleeuwen schitterde juist die Engelse keuken in Europa, misschien wel dankzij de…
Wafeltjes met ‘sneeuw’
Middeleeuwse wafels met slagroom Meteen naar het recept Wafels zijn lekker en makkelijk om te maken. Het zijn eigenlijk ‘geperste pannenkoeken’. Er zijn twee basissoorten te onderscheiden, namelijk ‘de dikke en de dunne’. De dikke wafel wordt gebakken van een beslag waar gist in is verwerkt (bakkersgist, bier), de dunne wafel zijn zonder gist. Op…
Kweetaart
Meteen naar het recept ‘Een sonderlijnge taerte’ De aandacht voor vergeten groenten is groeiende. Over vergeten fruit hoort men nog niet zoveel. Vergeten fruit, wat moeten we ons daarbij voorstellen? De inheemse aardbei is een goed voorbeeld: deze is verdrongen door Amerikaanse giganten die door selectieve kweek en manipulatie nóg groter (en wateriger) zijn geworden, en vooral winstgevend voor de…
Rijstepap voor de Vastentijd
Meteen naar het recept Dit recept heet genestada, uit een Catalaans kookboek uit het begin van de vijftiende eeuw. Het is een pudding op basis van amandelmelk en rijstebloem, speciaal voor de vastentijd (de periode tussen carnaval en Pasen). Vlees en zuivelproducten mochten dan niet worden gegeten (zie het recept voor Valse vis), en creatieve…